Jak powszechnie wiadomo mediacja jest kompromisowym sposobem na rozwiązanie konkretnego sporu. Zgoda na podjęcie tego rodzaju kroków musi zostać wyrażona w formie pisemnej przez obie strony oraz mediatora lub na podstawie postanowienia sądu.
Mediacja w kodeksie postępowania cywilnego
Wszelkie kwestie związane z mediacją zostały określone w kodeksie postępowania cywilnego, zgodnie z którym w przypadkach, gdy możliwość zawarcia ugody jest wysoka, sąd w postępowaniu podejmuje konkretne kroki w tej sprawie. Przyjmują one zazwyczaj formę zachęcania obu stron do rozpoczęcia mediacji. Istotną kwestią jest fakt, iż może zostać ona zawarta jedynie, gdy obie strony wyrażą na to dobrowolną zgodę, nigdy pod przymusem. Mediacja zostaje przeprowadzona jeszcze przed wszczęciem sprawy, a także w niektórych przypadkach w toku postępowania sądowego.
Rozpoczęcie mediacji
Zgodnie z powyższym proces mediacji rozpoczyna się tylko i wyłącznie na podstawie:
- Podpisania przez obie strony umowy na mediację. W tym wypadku strony wskazują szczegółowy przedmiot sporu, a także sposób wyboru mediatora.
LUB
- Postanowienia sądowego
Mediacja może zostać przeprowadzona również na wniosek jednej ze stron, ale jedynie w sytuacji, gdy strona przeciwna wyrazi na to zgodę. Wniosek o przeprowadzenie mediacji musi zawierać szczegółowe informacje odnośnie stron, określonych żądań oraz okoliczności, za sprawą których konieczne jest rozpoczęcie dążenia do ugody. W przypadku umowy na piśmie, do wniosku należy dołączyć jej odpis.
Proces mediacji zostaje przeprowadzony na wiele różnorodnych sposobów, wyjaśnia adwokat z kancelarii PBKB. Celem mediatora jest nakłonienie uczestników do polubownego rozwiązania sporu. Jednocześnie odpowiada on za należyte wsparcie obu ze stron poprzez wskazanie metod rozwiązania danego konfliktu.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, każda ze stron biorących udział w procesie mediacji, jest zobowiązana do zachowania ścisłej tajemnicy odnośnie faktów, które wynikły w toku postępowania.
Mediacja kierowana przez sąd
Jeszcze przed rozpoczęciem rozprawy, sąd dokonuje oceny danej sytuacji, która umożliwia mu podjęcie decyzji odnośnie zawarcia ugody. W niektórych przypadkach konieczne jest wezwanie obu uczestników do osobistego stawienia się na posiedzeniu niejawnym.
Jak wcześniej wspomniano, strony mogą zostać skierowane na podstawie postanowienia w każdym etapie postępowania sądowego. Jeśli jedna ze stron w ciągu tygodnia od ogłoszenia postanowienia sądu nie wyrazi zgody na uczestnictwo w procesie mediacji, nie zostaje on rozpoczęty.
Sąd może również wezwać strony do stawiennictwa na spotkaniu informacyjnym, którego celem jest określenie polubownych sposobów na rozwiązanie sporu. Jeśli strona nie pojawi się na tego typu spotkaniu lub posiedzeniu niejawnym, może zostać obciążona kosztami.
Na podstawie postanowienia mediacja trwa zazwyczaj nie dłużej niż 3 miesiące. Istnieją jednak przypadki, iż sąd umożliwia jej przedłużenie, gdy widoczne są pozytywne skutki prowadzące do zawarcia ugody. Mediacja odbywa się w terminach proponowanych przez mediatora, zazwyczaj w formie posiedzenia. O przebiegu spotkań mediacyjnych świadczy protokół podpisywany przez mediatora. W przypadku, gdy zawiera informacje o zawarciu ugody, obie strony bowiem zobowiązane są do złożenia swoich podpisów, po czym otrzymują odpisy protokołu.
Ważny jest fakt, że rozwiązanie sporu przed mediatorem, po zatwierdzeniu protokołu przez sąd, posiada moc prawną ugody zawartej przed sądem.
Koszty mediacji
W przypadku mediacji wszczętych przez sąd stawki mediatorów wynoszą zazwyczaj:
- W sprawach o prawa majątkowe - wynagrodzenie stanowi 1% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2000 zł za całość procesu mediacyjnego.
- W sprawach o prawa majątkowe, gdy niemożliwe jest ustalenie wartości sporu - za pierwsze posiedzenie wynagrodzenie wynosi 150 zł, za każde kolejne - 100 zł. Łącznie kwota nie przekracza jednak 450 zł.
Mediator skierowany z sądu posiada prawo do zwrotów poniesionych wydatków wynikających z postępowania mediacyjnego. W tym celu niezbędne jest przedłożenie odpowiedniej dokumentacji. Poniesione koszty mogą obejmować:
- Przejazdy - koszta oblicza się według stawek za podróże służbowe
- Korespondencję - nie więcej niż 30 zł
- Wynajem pomieszczeń - Maksymalnie 70 zł za jedno posiedzenie.
